Opgeblazen buik na het eten: triggers en tips voor verlichting

Een opgeblazen buik na het eten is een vervelend en ongemakkelijk gevoel.  Het kan veroorzaakt worden door een onderliggende oorzaak of door voedseltriggers zoals brood, bloemkool, bonen of ei. In deze blog gaan we dieper in op zowel onderliggende aandoeningen als deze vier voedingsmiddelen en bieden we effectieve tips voor verlichting.

(PS: benieuwd hoe je in 4 stappen je darmklachten op een effectieve manier kunt aanpakken? Bekijk dan hier onze gratis masterclass.)

Wat veroorzaakt een opgeblazen gevoel?

Voordat we ingaan op specifieke voedingsmiddelen die een opgeblazen buik kunnen veroorzaken, is het belangrijk om te begrijpen wat de algemene oorzaken zijn. Een veelvoorkomende factor is de aanwezigheid van FODMAPs (fermenteerbare oligo-, di-, mono-sacchariden en polyolen) in jouw dieet. Deze koolhydraten worden slecht opgenomen in de dunne darm en kunnen fermentatie in de dikke darm veroorzaken, wat leidt tot winderigheid en een opgeblazen gevoel. 

Omdat steeds meer mensen zich hier bewust van zijn, is het FODMAP dieet de laatste tijd populair geworden. Echter resulteert dit dieet niet altijd in een afname van je darmklachten, omdat het niet naar de onderliggende oorzaak ervan zoekt. Diëten die dat wel doen, zoals het D.A.R.M. dieet, kunnen daarom beter geschikt zijn als je van je opgeblazen buik af wil. 

Onderliggende aandoeningen zoals SIBO, waarbij er een overgroei van darmbacteriën in de dunne darm is, of dysbiose, een disbalans tussen ‘goede’ en ‘slechte’ bacteriën in de darm, kunnen ook een opgeblazen buik veroorzaken (1). 

Dikke buik na het eten van koolhydraten

Koolhydraten zijn een veelvoorkomende trigger voor een opgeblazen buik. Vooral voedsel met een hoog gehalte aan snelle koolhydraten en geraffineerde suikers zoals frisdranken, koek, snoep en wit brood, kunnen een groei van de candida schimmel in de darmen veroorzaken wat klachten zoals een opgeblazen buik kan geven (2, 3). Een candida test vind je hier. Vermindering van bewerkte voedingsmiddelen kan al voor veel verlichting zorgen.

Een andere reden waarom je specifiek last kan hebben van een opgeblazen buik na het eten van brood is doordat dit veel gluten bevat. Gluten is een eiwit dat voorkomt in tarwe, gerst, rogge en haver, en het kan leiden tot ontstekingsreacties en schade aan de dunne darm bij mensen die hier gevoelig voor zijn. 

Een kleine groep van de bevolking heeft coeliakie, een auto-immuunziekte waardoor het immuunsysteem heftig reageert op gluten en mensen last krijgen van een dikke buik, buikpijn of diarree. Alhoewel dit meestal al op een leeftijd tussen de 6 en 10 jaar wordt vastgesteld, zijn er nog steeds af en toe gevallen waarbij dit op latere leeftijd gebeurt (4).

Nog veel meer mensen hebben last van glutensensitiviteit. Hoewel de exacte mechanismen niet volledig begrepen zijn, lijkt het erop dat deze mensen negatief reageren op gluten zonder de auto-immuunreactie die kenmerkend is voor coeliakie.

Opgeblazen gevoel na het eten van bloemkool 

‘Crucifere groenten’ zoals bloemkool, broccoli en spruitjes kunnen ook een opgeblazen gevoel veroorzaken. Deze groenten bevatten vezels en koolhydraten die fermentatie in de darm kunnen veroorzaken. Een tip is om deze groenten eerst goed te koken voordat je ze consumeert. Het kookproces kan de vezels afbreken en de verteerbaarheid verbeteren, waardoor de kans op een opgeblazen gevoel wordt verminderd. 

Als je darmen zodanig gevoelig zijn dat je na het koken van deze groenten nog steeds last hebt van een opgeblazen buik, dan is het misschien beter om ze te vermijden.

Opgeblazen buik na het eten van bonen 

Peulvruchten zoals bonen, linzen, kikkererwten en zelfs pinda’s bevatten koolhydraten (oligosacchariden) die bij sommige mensen gasvorming en een opgeblazen buik kunnen veroorzaken. 

Het weken van bonen voor het koken of zelfs het kiemen ervan kan helpen om deze oligosacchariden af te breken en de verteerbaarheid te verbeteren. Dit kan een eenvoudige aanpassing zijn die grote verlichting kan bieden.

Dikke buik na het eten van eieren 

Ei-intolerantie is een van de meest voorkomende voedselintoleranties. Sommige mensen kunnen moeite hebben met het verteren van eiwitten in eieren, wat resulteert in een opgeblazen gevoel. 

Als je regelmatig een opgeblazen buik hebt na het eten van eieren, kan het nuttig zijn om te overwegen of dit voedsel de boosdoener is. Experimenteer met het verminderen van je inname en probeer alternatieve eiwitbronnen om te zien of het je symptomen verlicht.

Hoe kan je een opgeblazen buik verhelpen?

Naast het vermijden van specifieke voedingsmiddelen die een opgeblazen buik veroorzaken, hebben we 5 algemene tips verzameld die je opgeblazen buik kunnen verminderen:

• 1. Goede eetgewoonten: Eet langzaam en kauw goed. Dit bevordert een betere spijsvertering en vermindert de kans op lucht inslikken, wat een opgeblazen gevoel kan veroorzaken.
• 2. Voldoende water drinken: Als je verdeeld over de dag voldoende water drinkt, kan dit bijdragen aan het bevorderen van een gezonde spijsvertering en het voorkomen van obstipatie, wat kan helpen om je opgeblazen gevoel te verminderen. 
• 3: Regelmatige lichaamsbeweging: Beweging stimuleert de beweeglijkheid van je darmen en bevordert een gezonde spijsvertering. Zelfs een korte wandeling na het eten kan helpen bij het verminderen van een opgeblazen gevoel. 
• 4: Probiotica: Het nemen van probiotica kan de balans van bacteriën in de darmen ondersteunen, wat kan helpen bij het verminderen van een opgeblazen buik, vooral als dysbiose een onderliggend probleem is.
• 5: Schrijf je in voor de gratis masterclass van Emilia de Vries om kennis te maken met het D.A.R.M. programma. Als je alles al geprobeerd hebt, maar niet van je ongemak afkomt, is het wellicht tijd om professionele hulp in te schakelen. Het D.A.R.M. programma biedt jou de juiste puzzelstukjes, kennis en een effectieve structuur zodat jij, net zoals de 2500 tevreden cliënten voor jou, gedag kan zeggen tegen een opgeblazen buik. 

Bronnen:

1. Takakura W, Pimentel M. Small Intestinal Bacterial Overgrowth and Irritable Bowel Syndrome - An Update. Front Psychiatry. 2020 Jul 10;11:664. doi: 10.3389/fpsyt.2020.00664. PMID: 32754068; PMCID: PMC7366247.Small Intestinal Bacterial Overgrowth and Irritable Bowel Syndrome - An Update - PubMed (nih.gov)
2. Jeziorek M, Frej-Mądrzak M, Choroszy-Król I. The influence of diet on gastrointestinal Candida spp. colonization and the susceptibility of Candida spp. to antifungal drugs. Rocz Panstw Zakl Hig. 2019;70(2):195-200. doi: 10.32394/rpzh.2019.0070. PMID: 31215785. The influence of diet on gastrointestinal Candida spp. colonization and the susceptibility of Candida spp. to antifungal drugs - PubMed (nih.gov)
3. Kumamoto CA, Gresnigt MS, Hube B. The gut, the bad and the harmless: Candida albicans as a commensal and opportunistic pathogen in the intestine. Curr Opin Microbiol. 2020 Aug;56:7-15. doi: 10.1016/j.mib.2020.05.006. Epub 2020 Jun 27. PMID: 32604030; PMCID: PMC7744392. The gut, the bad and the harmless: Candida albicans as a commensal and opportunistic pathogen in the intestine - ScienceDirect
4. Santonicola A, Iovino P, Cappello C, Capone P, Andreozzi P, Ciacci C. From menarche to menopause: the fertile life span of celiac women. Menopause. 2011 Oct;18(10):1125-30. doi: 10.1097/gme.0b013e3182188421. PMID: 21646922. From menarche to menopause: the fertile life span of celiac women - PubMed (nih.gov)

Geschreven door Zara Kleijn, BSc Geneeskunde aan de Radboud Universiteit, met verdiepende vakken in voeding, gezondheid en sport.

Gereviewd door Mats Laszlo , BSc Voeding- en Gezondheidswetenschappen aan de Wageningen Universiteit, Master Nutrition and Health, specialisatie: Molecular Nutrition and Toxicology, ervaringsdeskundige op het gebied van maag- en darmklachten zoals SIBO.