Diarree door medicijnen: wanneer is het normaal en wanneer niet?

Diarree is een veelvoorkomend symptoom dat veroorzaakt kan worden door verschillende medicijnen. In deze blog onderzoeken we de relatie tussen medicijngebruik en diarree, en bespreken we welke pillen vaak de boosdoeners zijn.

(PS: benieuwd hoe je in 4 stappen je darmklachten op een effectieve manier kunt aanpakken? Bekijk dan hier onze gratis masterclass.)

Diarree door paracetamol 

Paracetamol is een veelgebruikte pijnstiller, maar kan paracetamol ook diarree veroorzaken? Hoewel het over het algemeen als een veilig medicijn wordt beschouwd en in de bijsluiter staat dat diarree bij slechts 0,01-0,1% van de gebruikers voorkomt, is het niet onmogelijk om buikklachten te ervaren van paracetamol. Dit geldt voor zowel de orale als de zetpilversie. 

Vooral bij langdurig of overmatig gebruik kan diarree optreden als bijwerking. Het is belangrijk om de aanbevolen dosering niet te overschrijden en bij aanhoudende klachten een arts te raadplegen.

Ibuprofen en diarree

Ibuprofen is een NSAID (niet-steroïdale anti-inflammatoire drug) en wordt vaak gebruikt voor pijnverlichting en ontstekingsremming. Helaas kan ibuprofen maag- en darmklachten veroorzaken, waaronder diarree. Dit komt doordat ibuprofen de beschermende slijmlaag van de maag en darmen kan verminderen, waardoor deze geïrriteerd raken en ontstekingen in de maag- en darmwand kunnen ontstaan. 

Als je last hebt van diarree na het innemen van ibuprofen, is het raadzaam om een alternatief pijnstillend middel te overwegen (zoals paracetamol) of je arts te raadplegen.

Diarree door diclofenac

Diclofenac behoort tot dezelfde klasse van geneesmiddelen als ibuprofen, de NSAIDs, en kan vergelijkbare bijwerkingen veroorzaken, waaronder diarree. 

Diarree door probiotica

Probiotica worden vaak geprezen om hun gezondheidsvoordelen, vooral voor de spijsvertering. Echter, bij sommige mensen kunnen probiotica ook diarree veroorzaken, vooral in de eerste dagen van gebruik terwijl het lichaam zich aanpast. 

Dit wordt meestal beschouwd als een tijdelijke bijwerking. Als de diarree echter aanhoudt, kan het nuttig zijn om de dosering te verlagen of een andere probiotische stam te proberen.

Diarree door magnesium

Magnesiumpillen worden vaak gebruikt voor verschillende gezondheidsvoordelen, zoals spierontspanning en verbeterde slaap. Echter, een bekende bijwerking van magnesiumpillen zijn buikkrampen en diarree. Dit komt doordat magnesium, vooral de oxide-, chloride- of citraatvorm, een osmotisch laxans is, wat betekent dat het water aantrekt in de darmen, wat leidt tot losse ontlasting. 

Als je last hebt van diarree door magnesium, kan het helpen om de dosis te verlagen of een andere vorm van magnesium te proberen die minder laxerend is (zoals magnesiummalaat of magnesium (bis)glycinaat).

Volcolon en diarree

Volcolon is een vezelsupplement dat wordt gebruikt om de stoelgang te reguleren. Hoewel vezels meestal helpen bij constipatie, kan overmatig gebruik van Volcolon soms diarree als bijwerking geven. Dit komt doordat te veel vezels in korte tijd de darmen kunnen overbelasten. 

Het is belangrijk om de aanbevolen dosering te volgen en je inname geleidelijk te verhogen om je spijsverteringsstelsel de tijd te geven zich aan te passen.

Diarree bij chemo

Chemotherapie, een behandeling voor verschillende soorten kanker, kan verschillende bijwerkingen hebben, waaronder diarree. Dit kan worden veroorzaakt door de schadelijke effecten van chemotherapie op de darmwandcellen, wat kan leiden tot ontsteking en verstoring van de normale darmfunctie. 

Hoe lang blijf je diarree houden na chemo? Dat is lastig te zeggen en zal per persoon verschillen, maar volgens allesoverkanker.be moet je bij meer dan 24 uur lang diarree aan de bel trekken en met je medisch team mogelijke oplossingen bespreken. 

Het wordt afgeraden om zelf geneesmiddelen tegen diarree te nemen zonder dit te overleggen. 

Metformine en diarree

Metformine wordt veel gebruikt bij de behandeling van diabetes type 2, maar kan in sommige gevallen diarree veroorzaken als bijwerking. Deze bijwerking komt vooral voor bij het begin van de behandeling en kan meestal worden verminderd door de dosis geleidelijk te verhogen. 

Als de diarree aanhoudt, kan het nuttig zijn om met je arts te overleggen over alternatieve medicatie of aanvullende behandelingsstrategieën.

Diarree na narcose

Narcose kan de normale functie van de darmen verstoren, wat kan leiden tot diarree, maar de diarree kan ook veroorzaakt worden door de stress van de operatie die je bent ondergaan of door de ingreep zelf. Meer hierover lees je in de blog over opgeblazen buik na operatie. 

Als je last hebt van aanhoudende diarree na een operatie, zoals een darmoperatie voor een blindedarmontsteking, liesbreukoperatie of galblaasverwijdering om galstenen weg te halen, is het aan te raden dit met je arts te bespreken om de oorzaak te achterhalen en een passende behandeling te vinden.

Aanhoudende diarree na gastric bypass

Een gastric bypass operatie kan aanzienlijke veranderingen in het spijsverteringssysteem veroorzaken, wat kan leiden tot diarree. Dit komt doordat de opname van voedsel en voedingsstoffen wordt veranderd, wat de consistentie en frequentie van de ontlasting kan beïnvloeden. 

Het is belangrijk om na de operatie strikt het dieet te volgen dat is afgestemd op je nieuwe spijsverteringssysteem en eventuele aanhoudende klachten met je arts te bespreken.

Diarree door drugs

Partydrugs zoals XTC kunnen leiden tot overmatig zweten, een verhoogde lichaamstemperatuur en verminderde aandacht voor signalen van je lichaam (zoals dorstprikkels). Als je te weinig water en zout binnenkrijgt, heb je een verhoogd risico op uitdroging. Bovendien kan XTC je slaap verstoren. 

Deze effecten zijn niet bevorderlijk voor je spijsvertering en kunnen bij de één obstipatie en bij de ander diarree geven.

Kan diarree de werking van medicijnen beïnvloeden?

Diarree kan de werking van medicijnen beïnvloeden doordat het de opname van medicijnen in de darmen kan verstoren. Dit is vooral een probleem bij medicijnen die een nauwkeurige dosering vereisen of mogelijk ingrijpende effecten kunnen hebben, zoals bijvoorbeeld anticonceptie voor mensen die zwangerschap willen voorkomen, cortisol bij mensen met de ziekte van Addison of medicijnen voor hart- en vaatziekten voor mensen die familiair belast zijn of in het verleden al een hartinfarct meegemaakt hebben. 

Als je last hebt van aanhoudende diarree, kan je dit met je arts bespreken om ervoor te zorgen dat je medicijnen effectief blijven werken

Wat te doen tegen diarree?

Heb je last van langdurige diarree en wil je ervan af? Dan is het D.A.R.M. Programma misschien wat voor jou. Dit programma bestaat uit 4 unieke fases, waar het volgen van het D.A.R.M. Dieet er één van is. Je leert welke triggers je kan vermijden om jouw darmen tot rust te brengen en weer een gezond ontlastingspatroon (zonder diarree) te krijgen. 

In het D.A.R.M. Programma stellen we niet alleen handige tools zoals een D.A.R.M. receptenboek of maaltijdplanner beschikbaar, maar kijken we stap voor stap naar wat jouw chronische diarree zou kunnen veroorzaken en hoe we dit aan kunnen pakken. Met ons programma hebben we al meer dan 2500 mensen mogen helpen.

Je kunt ook onze gratis masterclass volgen. Hierin ontdek je hoe je stap voor stap achter de oorzaak van je buikklachten kunt komen, en hoe je deze kunt aanpakken. Klik hier om de masterclass te bekijken.

Geschreven door Zara Kleijn, BSc Geneeskunde aan de Radboud Universiteit, met verdiepende vakken in voeding, gezondheid en sport.

Gereviewd door Mats Laszlo , BSc Voeding- en Gezondheidswetenschappen aan de Wageningen Universiteit, Master Nutrition and Health, specialisatie: Molecular Nutrition and Toxicology, ervaringsdeskundige op het gebied van maag- en darmklachten zoals SIBO.